Με αφορμή την «απογοητευτική» επίδοση
των Ελλήνων μαθητών στο πρόγραμμα PISA
των Ελλήνων μαθητών στο πρόγραμμα PISA
«ΣΟΚ! Οι Έλληνες μαθητές τελευταίοι στην Ευρώπη», «Μετεξεταστέοι
οι Έλληνες μαθητές», «Τούβλα οι Έλληνες μαθητές». Αυτά είναι κάποια από τα
πρωτοσέλιδα του έντυπου και διαδικτυακού Τύπου μετά τα αποτελέσματα του
διεθνούς διαγωνισμού PISA, που αξιολογεί το επίπεδο των 15χρονων σε κατανόηση
κειμένου, Μαθηματικά και φυσικές επιστήμες.
Κάνοντας παντιέρα τις «απογοητευτικές» επιδόσεις της Ελλάδας στο
διαγωνισμό, η κυβέρνηση προσπαθεί να παρουσιάσει τις προτεινόμενες
αντιδραστικές μεταρρυθμίσεις ως τη «θεραπεία διά πάσαν νόσον». Η υπουργός
Παιδείας, Ν. Κεραμέως, σχολιάζει: «Τα αποτελέσματα του διαγωνισμού PISA
για το 2018 καταδεικνύουν μία χρόνια παθογένεια του εκπαιδευτικού μας
συστήματος. Απαιτούνται δομικές και ουσιαστικές παρεμβάσεις, ξεκινώντας από τα
"θεμέλια", δηλαδή από το ίδιο το νηπιαγωγείο... Θέλουμε να δώσουμε
έμφαση στην καλλιέργεια ήπιων δεξιοτήτων, όπως η κριτική σκέψη και η
συνεργατικότητα».
Γι' αυτό άλλωστε στην ατζέντα της κυβέρνησης για την Εκπαίδευση
του 2020 ξεχωρίζουν: Τα «Προγράμματα Σπουδών για τη συστηματικότερη καλλιέργεια
ήπιων δεξιοτήτων», η «ενίσχυση της αυτονομίας και εξωστρέφειας των σχολικών
μονάδων», η «επένδυση, με σχεδιασμό, στην εξωστρέφεια του εκπαιδευτικού μας
συστήματος με την καλλιέργεια διμερών σχέσεων με χώρες που έχουν επιδείξει
ιδιαίτερο ενδιαφέρον για ξενόγλωσσα προγράμματα σπουδών στην Ελλάδα, όπως οι
ΗΠΑ, η Κίνα...».
Πράγματι, οι απαιτήσεις, τόσο για την εργασία όσο και για την
εκπαίδευση, αλλάζουν γρήγορα. Υπάρχουν η απαίτηση για αποτελεσματικότερο
συνδυασμό γνώσεων και δεξιοτήτων, η αναθεώρηση προγραμμάτων σπουδών, η συνεχής
επιμόρφωση και ο συντονισμός με τις νέες τεχνολογικές δυνατότητες.
Υπάρχει η απαίτηση οργάνωσης της εργασίας σε πιο διευρυμένα δίκτυα
επικοινωνίας και συνεργασίας, εφόσον όλο και περισσότεροι άνθρωποι από
διαφορετικές κουλτούρες εργάζονται για τον ίδιο σκοπό, σε πολυδιάστατα έργα, με
τη συμβολή διαφορετικών επιστημονικών και τεχνικών κλάδων. Η κοινωνικοποίηση
της εργασίας σε παγκόσμιο επίπεδο είναι γεγονός. Όμως, όσο το αποτέλεσμά της το
ιδιοποιείται μία χούφτα ανθρώπων, η διαστρέβλωση, ο ανορθολογισμός και η
ημιμάθεια θα διογκώνονται.
Οι διεθνείς οικονομικοί οργανισμοί, όπως ο ΟΟΣΑ, που εξυπηρετούν
τα οικονομικά συμφέροντα όλο και μικρότερου τμήματος του παγκόσμιου πληθυσμού
με έντονο ανταγωνισμό, αντιμετωπίζουν την Εκπαίδευση και ως πεδίο κερδοφορίας.
Αυτό συμβαίνει αφενός βραχυπρόθεσμα, μέσω επενδύσεων σε εκπαιδευτικά
προγράμματα, ιδιωτικά εκπαιδευτικά και συμβουλευτικά ιδρύματα, εκπαιδευτικό
τουρισμό και αφετέρου μακροπρόθεσμα, ως πεδίο βελτίωσης της βασικής τους πρώτης
ύλης, της ανθρώπινης εργασίας, που θα αυξήσει την παραγωγικότητα και έτσι τα κέρδη
τους.
Σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να αντιμετωπίσουμε και τις κατά καιρούς
εκθέσεις αξιολόγησης του ΟΟΣΑ ή άλλων ιμπεριαλιστικών οργανισμών.
Και να γίνει αυτό, πρέπει αντικειμενικά να αποτυπώνουν και
στοιχεία της πραγματικότητας. Ωστόσο, η εικόνα που δίνουν παραμένει τμηματική
και επιφανειακή. Γιατί υπάρχει ο φακός του κέρδους που παραμορφώνει τους
σκοπούς. Υπάρχει η αστική αντίληψη για τη γνώση, που παρόλο που αναπτύσσεται,
αυτή δίνεται με το σταγονόμετρο. Τόσο όσο επιτρέπει και απαιτεί το κεφάλαιο.
